Ankara

Raskrsnica civilizacija - Ankara - glavni je grad Turske Republike od 1923. godine i drugi po veličini u zemlji sa oko 4.5 miliona stanovnika, odmah posle Istanbula.

Nalazi se u centru Anadolije u Maloj Aziji, na istočnom obodu velikog anadolskog platoa, na nadmorskoj visini preko 850m. Ova pokrajina je uglavnom plodno zemljište pšenice, bogato stepskim poljima i oblastima šuma na severoistoku. Smeštena upravo u ovoj oblasti, Ankara je važna raskrsnica puteva trgovine, jer je strateški locirana u centru turske saobraćajne i železničke mreže. Kao moderni, komercijalni i industrijski grad predstavlja centar turske Vlade, ali i sedište svih stranih ambasada. U njemu postoje tri univerziteta (najstariji iz 1946. godine), muzeji, mauzolej Kemala Ataturka i druge važne institucije.

Kroz istoriju ovaj grad je bio najpoznatiji pod imenom Angola, koje se zadržalo sve do 1930. godine. Hetiti su ga krstili imenom Ankuwash 1200. godine pre Hrista, Galaćani i Rimljani su ga nazivali Ancyra, dok je u klasičnom, helenističkom i vizantijskom periodu bio poznat pod imenom Ankyra. Njen naziv potiče od jedne od najstarijih reči zaljubljenika u more, Kelta - ancyra u značenju „sidro“ (iz koje je izvedena i starogrčka reč άγκυρα sa istim značenjem). Ankara je, takođe, bila prestonica Provincije Ankare u vreme Osmanlijskog carstva.

Ova visoravan je kolevka ljudske civilizacije. Na Čatal Hejuku su pronađeni ostaci naselja još iz osmog milenijuma pre Hrista. Ovde je bila domovina mnogih civilizacija i vođene su istorijske bitke između Istoka i Zapada - Hati, Hetiti, Frigijci, Galaćani, Rimljani, Vizantijci, Seldžuci i Osmanlije su se borili za suverenitet i uspostavile svoju vladavinu nad ovom oblašću. Zvanična istorija Ankare i njene okoline počinje u bronzanom dobu, u vreme civilizacije Hata. Dve hiljade godina pre Hrista, Hetiti su bili dominantna sila regiona, da bi posle njih redom dolazili Frigijci, Lidijci i Persijanci. U III veku pre Hrista, Ankara je bila prestonica keltske kraljevine Galatije, ali i istoimene rimske provincije krajem I veka pre Hrista. Vremenom je grad pao pod Rimljane, da bi se kasnije našao u vlasti Vizantije. Ovaj grad je bio izuzetno važan kulturni, privredni i umetnički centar u Rimskom periodu, ali i nezaobilazno trgovačko mesto na karavanskom putu za istok u vreme Osmanlijskog carstva.

U XI veku, Turci koji su se selili sa istoka napravili su sopstveni plato. Sultan Seljuk Alparslan otvorio je vrata Anadolije Turcima, nakon pobede u bici kod Malazgirta 1071. godine. Potom je 1073. godine turskoj teritoriji pripojio Ankaru, kao bitan lokalitet za transportovanje vojnih i prirodnih resursa. Tokom svoje burne istorije, Centralna Anadolija je izdržavala invaziju velikih osvajača, poput Aleksandra Velikom i Timura. Kroz bogatu istoriju našla se pod vlašću Persijanaca, Arabljana, Turaka Seldžuka, Krstaša (XIII vek) i Turaka (od 1360. godine). Tu je Timur pobedio Bajazita u angolskoj bici 1402. godine.

Međutim, Ankara je do XIX veka je već počela da gubi na važnosti. Kada ga je Kemal Ataturk izabrao za svoju bazu iz koje je direktno započeo oslobodilački rat, polako je povratila stari značaj. Nacionalni otpor pod vođstvom Ataturka je usledio odmah nakon Prvog svetskog rata. Ankara je glavnim gradom Turske republike proglašena 13. oktobra 1923. godine kada je Nacionalnim ratom za nezavisnost Turska oslobođena strane okupacije.

Tokom perioda od deset milenijuma obitavanja, naseljenici ovog područja su svoju umetnost ispoljili u dramatičnim konturama okolnih pejzaža, energičnim slikama Čatal Hejuka i sigurim linijama Seljukove arhitekture, pa sve do skorije, impresivne i moderne forme Ataturkovog mauzoleja. Zauzimajući jedan od najvažnijih delova grada, ovaj veličanstveni mauzolej pod imenom Anitkabir napravljen je za uspomenu na Ataturka. Zdanje završeno 1953. godine, sinteza je antičkih i modernih arhitektonskih tema i dokaz je elegancije i snage turske arhitekture.

Tvrđavu Ankare okružuju najstariji delovi grada. Aladinova džamija se nalazi unutar njenih zidina i još uvek je jedan od najboljih primera umetnosti i drvodelnog zanata Seldžuka, uprkos činjenici da su je obnovile Osmanlije. Ova oblast je obnovljena zahvaljujući restauraciji mnogih interesantnih kuća, kao i otvaranju nekoliko umetničkih galerija i lepih restorana koji se smatraju primerom tradicionalne turske kuhinje i ugostiteljstva. Blizu kapije tvrđave nalazi se Muzej anadolske civilizacije, koji je prelepo obnovljeni deo starog bazara. Tu se nalaze i neprocenljivi artifakti iz paleolitskog i neolitskog periodu, ali i perioda civilizacija Hata, Hetita, Frigijaca, Urartu i Rima.

Kulturni i umetnički život Ankare je veoma živ sa mnogim izabranim baletskim, pozorišnim, operskim i folklornim predstavama. Gradski Filharmonijski orkestar, koji uvek svira pred prepunim auditorijumom, naročito je poznat.

bkcGalerija

thumbnailthumbnail

bkcPrijatelji centra

bkcKontakt

Balkanski kulturni centar
Blagoja Parovica 73/4
11030 Beograd
Tel: (+381) 011/305-7482
Mob: (+381) 064/116-5151

e-mail: bkc.serbia@gmail.com