Ljubljana, glavni grad Slovenije - balkanske zemlje zamkova, slikovit i dinamičan grad parkova, pun iznenađenja, već vekovima uspeva da održi ljubaznu i opuštenu atmosferu manjeg grada. Regiju u kojoj se nalazi odlikuje tradicionalna gostoljubivost, raznovrsna priroda, prijatni manji gradovi, tvrđave, seoske crkve sa bogatim umetničkim nasleđem i kvalitetni restorani sa domaćom hranom.
Ovo političko, ekonomsko i kulturno središte Republike Slovenije nalazi se na reci Ljubljanici (nad. visina 293m), u Centralnoj Sloveniji gde se alpski svet susreće sa kraškim. Tako su nastale jedinstvene prirodne i kulturne karakteristike, kao što su: Ljubljansko barje, močvarno područje i triset poznato po praistorijskoj kulturi koji su živeli u sojenicama i retkih životinjskih i biljnih vrsta, planinske visoravni Velike Planine u Kamniškim Alpima sa najstarijim pastirskim naseljima u Evropi i planinskim skijalištem, tajanstvene šume, Polhograjskih i Posavskih brda sa brojnim turističkim domaćinstvima, zanimljive podzemne pećine i kraška polja.
Legenda o nastanku grada Ljubljane kaže da je osnovan od strane grčkog mitološkog junaka Jasona i njegovih saputnika Argonauta, koji su išli u pohod na Kolhidu kako bi preoteli zlatno runo i pobegli preko Crnog mora, do Dunava, Save i reke Ljubljanice. Zaustavili su se na velikom jezeru u blizini izvora Ljubljanice i rastavili svoj brod da bi mogli da ga nose do Jadranskog mora, gde su ga ponovo sastavili i vratili se u Grčku. Jezero je bilo prebivalište čudovišta sa kojim Jason borio, pobedio ga i ubio. To čudovište, koje je danas poznato kao Ljubljanski zmaj, našlo je svoje mesto na vrhu kule zamka naslikanog na grbu istoimenog grada.
Dokaz da je ovaj prostor bio naseljen još od davnina, danas se nalazi u Muzeju grada Ljubljana. Godine 2002. arheolozi su u Ljubljanskoj močvari našli ostatke najstarijeg točka na svetu, napravljenog između 3350. i 3100. godine pre Hrista. Točak je napravljen od jasenovog drveta sa 72cm u prečniku i 124cm dugom osovinom od hrastovog drveta.
Smatra se da je oko 2000. godine pre Hrista oblast oko jezera naselili stanovnici - lovci, ribolovci, stočari i primitivni seljaci - koji su mesta stanovanja pravili od drvenih štula ukopanih u močvarnu zemlju ili dno jezera. Da bi se lakše kretali, koristili su kanue napravljene od izdubljenog debla. Kako je Kapija Ljubljane oduvek imala ključni geografski položaj, videla je mnogo migracionih tokova brojnih plemena i naroda, ali prvi narod koji je ostao i naselio baš ovo područje bili su Veneti, a kasnije i Iliri, preko ilirsko-keltskog plemena Iapides, da bi se u III veku pre Hrista naselilo još jedno keltsko pleme - Taurisci.
Emona je najranije poznato ime Ljubljane i pretpostavlja se da je keltskog porekla. U I veku pre Hrista nju naseljavaju Rimljani i ona postaje strateško uporište utvrđeno masivnim bedemima, koje igra važnu ulogu u brojnim ratovima. Emona ima i svoju boginju zaštitnicu Ekurnu, a u svojim poslednjim danima postaje važan ranohrišćanski centar u kome je uveliko cvetala trgovina, da bi bila potpuno uništena sredinom V veka, kada je istovremeno palo i Zapadno rimsko carstvo pred Hunima i njihovim vođom Atilom. Dugo posle toga Emona je bila umotana u mrak.
Krajem VI veka dolaze Sloveni i izgrađuju naselje ispod brda na kom se danas nalazi Ljubljanski zamak. Naselje se postepeno pretvorilo u srednjevekovni grad i u IX veku palo pod vlast Franaka.
Naziv Ljubljana (Luwigana) prvi put se pominje 1146. godine. Već u XIII veku postaje veći grad, glavno mesto Kranjske i važna raskrsnica puteva. Naglo se razvija - sastoji se od tri urbana dela uključujući Stari trg, Mestni trg i Novi trg - svaki opasan zidom. Postoji pet gradskih vrata i ova tri urbana jezgra su povezana uz pomoć dva mosta: Spodnji ili Špitalski most i Zgornji most. Godine 1220. dobija gradska prava, kuje svoj novac u Ljubljanskom zamku, a njeni stanovnici, uglavnom zanatlije, organizuju se u cehove. Nakon što je potpala pod vlast Habzburške monarhije, 1461. godine osniva Eparhiju Ljubljane i Crkva Svetog Nikole postaje njena prva katedrala.
Godine 1701. u Ljubljani je osnovana Academia philharmonicorum, prva institucija ovog tipa van okvira Italije. Neki od počasnih članova njenog neposrednog naslednika, Filharmonijskog društva bili su kompozitori Jozef Hajdn, Ludvig van Betoven i Johanes Brams, kao i violinista Nikolo Paganini. Osim toga, u XVIII veku prokopan je kanal za isušenje Ljubljanskog barja.
U periodu od 1809. do 1813. godine bio je sedište pokrajinske vlade Ilirskih provincija (Napoleonova Ilirija), da bi se 1821. godine u njemu održao Kongres Svete Alijanse.
U prvoj polovini XIX veka, izgled grada se znatno menja. Obale reke Ljubljanice su uređene i nekoliko novih kamenih i gvozdenih mostova je izgrađeno. U to vreme je bila dom najvećeg slovenačkog pesnika Franca Prešerna, autora sonet Zdravljanica, koji je kasnije usvojen kao himna Slovenije. Godine 1895. zbog zemljotresa su nastala velika razaranja grada.
Prvi svetski rat je na Ljubljanu uticao samo indirektno. Godine 1918. postaje ne samo glavni grad pokrajine Kranjske, već i cele Slovenije. Iste te godine, po raspadu Austro - Ugarske, Slovenija postaje deo Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, a Ljubljana njen administrativni, politički i kulturni centar. U narednim godinama osnovana je Nacionalna galerija (1918.), Univerzitet u Ljubljani (1919.) i Akademija nauka i umetnosti (1938.)
Tokom Drugog svetskog rata, Ljubljana je prvi put okupirana. Posle Aprilskog rata 1941. godine Ljubljana je pod italijanskom okupacijom i postaje sedište italijanske uprave za Ljubljansku pokrajinu (Provincia di Lubiana) koja je priključena Italiji. Po kapitulaciji Italije septembra 1943. godine, zauzeli su je Nemci i uz pomoć kvislinga i izdajnika zaveli strašan teror. Uprkos tome, u Ljubljani je neprestano vođena borba protiv okupatora i izdajnika, a iz grada je upućivana materijalna pomoć partizanima. Ljubljana je dala preko 11 000 boraca Narodno Oslobodilačkoj Vojsci Jugoslavije, čije su je jedinice i oslobodile 09. maja 1945. godine.
Posle Drugog svetskog rata, Slovenija ulazi u savez i postaje jedna od šest republika koje sačinjavaju Socijalističku Jugoslaviju. Nakon toga sledi brz ekonomski razvoj, što je privuklo mnoge emigrante i pospešilo proširenje grada.
Dana 23. decembra 1990. godine građani Slovenije su se odlučili i izglasali nezavisnu i samostalnu državu. Nezavisna Slovenija je proglašena 25. juna 1991. godine, čime je Ljubljana i zvanično postala njen glavni grad. Danas se Ljubljana deli na pet gradskih opština: Bežigrad, Centar, Moste - Polje, Šiška i Vič - Rudnik.
Inače, proglašena je gradom - herojem Drugog svetskog rata.
Galerija
